ویتامین B12 که با نام کوبالامین نیز شناخته می‌شود، یک ویتامین مهم محلول در آب است.

این ماده در تولید گلبولهای قرمز و DNA و همچنین عملکرد صحیح سیستم عصبی شما نقش اساسی دارد.

ویتامین B12 به طور طبیعی در غذاهای حیوانی، از جمله گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ و لبنیات یافت می‌شود. با این حال، این ماده را می‌توان در محصولات غنی شده با B12 مانند انواع نان و شیر گیاهی نیز یافت.

متأسفانه، کمبود B12 به خصوص در افراد مسن شایع است. اگر از رژیم غذایی خود این ویتامین را به اندازه کافی دریافت نکنید یا قادر به جذب کافی از غذای خود نباشید، در معرض کمبود این ویتامین قرار دارید.

افراد در معرض کمبود B12 عبارتند از:

افراد مسن

کسانی که جراحی کرده‌اند و بخشی از روده را که مسئولیتش این اسن که ویتامین B12 را جذب می‌کند، از بین رفته است.

افرادی که از داروی متفورمین برای دیابت استفاده می‌کنند

افرادی که از رژیم غذایی وگان سخت پیروی می‌کنند

کسانی که از داروهای ضد اسید طولانی مدت برای سوزش معده استفاده می‌کنند

متأسفانه، علائم کمبود ویتامین B12 سالها به طول می‌انجامد و تشخیص آن می‌تواند پیچیده باشد. کمبود B12 گاهی اوقات می‌تواند با کمبود فولات اشتباه گرفته شود.

سطح پایین B12 باعث کاهش سطح فولات می‌شود. با این حال، اگر کمبود B12 دارید، تصحیح سطح پایین فولات ممکن است به سادگی کمبود را پنهان کند و مشکل اساسی را برطرف نکند.

در اینجا 9 علامت و نشانه کمبود ویتامین B12 واقعی وجود دارد.

1. پوست کم رنگ یا زرد شده

افرادی که دچار کمبود B12 هستند اغلب رنگ پریده به نظر می‌رسند و یا کمی‌ زردی پوست و سفیدی چشم دارند، وضعیتی که به زردی معروف است.

این اتفاق زمانی می‌افتد که کمبود B12 باعث ایجاد مشکل در تولید سلول‌های قرمز خون بدن شما شود.

ویتامین B12 در تولید DNA مورد نیاز برای ساخت سلول‌های قرمز خون نقش اساسی دارد. بدون آن، دستورالعمل‌های ساخت سلول‌ها ناقص است و سلول‌ها قادر به تقسیم نیستند.

این باعث نوعی کم خونی به نام کم خونی مگالوبلاستیک می‌شود که در آن گلبول‌های قرمز خون تولید شده در مغز استخوان شما بزرگ و شکننده هستند.

این گلبول‌های قرمز بسیار بزرگ هستند تا از مغز استخوان خارج شده و به گردش خون شما منتقل شوند. بنابراین، شما به همان اندازه گلبول قرمز در اطراف بدن خود برای گردش ندارید، و پوست شما می‌تواند رنگ پریده باشد.

شکنندگی این سلول ها همچنین به این معنی است که بسیاری از آنها تجزیه می‌شوند و باعث بیلی روبین اضافی می‌شوند.

بیلی‌روبین ماده‌ای کمی ‌قرمز یا قهوه‌ای رنگ است که هنگام تجزیه سلول‌های قدیمی‌خون توسط کبد تولید می‌شود.

مقادیر زیادی بیلی روبین باعث زرد شدن پوست و چشم شما می‌شود.

خط آخر:

 اگر کمبود B12 دارید، ممکن است پوست شما رنگ پریده یا زرد باشد.

2. ضعف و خستگی

ضعف و خستگی از علائم رایج کمبود ویتامین B12 است.

آنها به این دلیل رخ می‌دهند که بدن شما ویتامین B12 کافی برای ساختن گلبول‌های قرمز خون ندارد که اکسیژن را به بدن منتقل می‌کنند.

در نتیجه، شما قادر به انتقال موثر اکسیژن به سلولهای بدن خود نیستید، بنابراین احساس خستگی و ضعف می‌کنید.

در افراد مسن، این نوع کم خونی غالباً به دلیل یک بیماری خود ایمنی ایجاد می‌شود که به عنوان کم خونی مخرب شناخته می‌شود.

افراد مبتلا به کم خونی مخرب به اندازه کافی پروتئین مهمی‌به نام فاکتور ذاتی تولید نمی‌کنند.

فاکتور ذاتی برای جلوگیری از کمبود B12 ضروری است، زیرا با ویتامین B12 در روده متصل می‌شود تا بتوانید آن را جذب کنید.

خط آخر:

هنگامی‌که دچار کمبود B12 می‌شوید، بدن قادر به تولید سلولهای قرمز خون کافی برای انتقال موثر اکسیژن به سراسر بدن نیست. این می‌تواند احساس ضعف و ضعف در شما ایجاد کند.

3. احساس سنجاق و سوزن سوزن شدن

یکی از جدی‌ترین عوارض کمبود طولانی مدت B12، آسیب عصبی است.

این می‌تواند با گذشت زمان اتفاق بیفتد، زیرا ویتامین B12 نقش مهمی‌در مسیر متابولیسم تولید ماده چرب میلین(fatty myelin) دارد.

میلین اعصاب شما را به عنوان نوعی محافظت و عایق احاطه کرده است.

بدون B12، میلین به طور متفاوتی تولید می‌شود و سیستم عصبی شما قادر به عملکرد صحیح نیست.

یکی از علائم رایج این اتفاق پارستزی یا احساس سوزن سوزن شدن است که شبیه احساس خارش در دست و پایتان است.

جالب اینجاست که علائم عصبی مرتبط با کمبود B12 معمولاً در کنار کم خونی رخ می‌دهد. با این حال، یک مطالعه نشان داد که در حدود 28% از افراد علائم عصبی کمبود B12، بدون هیچ نشانه‌ای کم خونی داشتند.

گفته شده است، احساس سوزن سوزن شدن یک علامت شایع است که می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، بنابراین این علامت به تنهایی معمولاً نشانه کمبود B12 نیست.

خط آخر:

B12 نقش مهمی‌در تولید میلین دارد که باعث عایق شدن اعصاب شما می‌شود و برای عملکرد سیستم عصبی شما بسیار مهم است. علامت شایع آسیب احتمالی عصب در کمبود B12، احساس سوزن سوزن شدن است.

4. تغییرات تحرک

در صورت عدم درمان، آسیب به سیستم عصبی شما ناشی از کمبود B12 می‌تواند باعث تغییر در راه رفتن و حرکت شما شود.

حتی ممکن است تعادل و هماهنگی شما را تحت تأثیر قرار دهد و شما را مستعد سقوط کند.

این علامت اغلب در کمبود B12 تشخیص داده نشده در افراد مسن مشاهده می‌شود، زیرا افراد بالای 60 سال مستعد کمبود B12 هستند. با این حال، پیشگیری یا درمان کمبودها در این گروه ممکن است باعث بهبود تحرک شود.

همچنین، این علامت ممکن است در جوانانی که کمبود شدید و درمان نشده دارند وجود داشته باشد.

خط آخر:

خسارت ناشی از طولانی مدت و درمان نشده B12  می‌تواند کارآیی تعادل شما را تحت تأثیر قرار داده و باعث تغییر در نحوه راه رفتن و حرکت شما شود.

5. گلوسیت و زخم‌های دهان

گلوسیت اصطلاحی است که برای توصیف زبان ملتهب استفاده می‌شود.

اگر مبتلا به گلوسیت هستید، زبان شما تغییر رنگ و شکل می‌دهد و باعث درد، قرمز و متورم شدن می‌شود.

این التهاب همچنین می‌تواند زبان شما را صاف نشان دهد، زیرا تمام برجستگی‌های ریز زبان شما که حاوی جوانه‌های چشایی هستند کشیده و از بین می‌روند.

گلوسیت علاوه بر اینکه دردناک است می‌تواند نحوه خوردن و صحبت شما را تغییر دهد.

مطالعات نشان داده است که یک زبان متورم و ملتهب که دارای ضایعات مستقیم طولانی روی آن است، می‌تواند نشانه اولیه کمبود ویتامین B12 باشد.

علاوه بر این، برخی از افراد با کمبود B12 ممکن است علائم دهانی دیگری مانند زخم دهان، احساس سوزن سوزن شدن در زبان یا احساس سوزش و خارش در دهان را تجربه کنند.

خط آخر:

  نشانه اولیه کمبود B12 ممکن است زبان قرمز و متورم باشد. این حالت به گلوسیت معروف است.

6. نفس نفس و سرگیجه

اگر به دلیل کمبود B12 کم خون شوید، ممکن است دچار تنگی نفس و کمی‌سرگیجه شوید، به خصوص هنگامی‌که برای کاری تلاش می‌کنید.

این به این دلیل است که بدن شما گلبول‌های قرمز خون لازم را ندارد تا اکسیژن کافی به سلول‌های بدن شما برسد.

با این حال، این علائم می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، بنابراین اگر متوجه شدید که به طور غیرمعمول نفس می‌کشید، باید با پزشک خود صحبت کنید تا علت آن را بررسی کند.

خط آخر:

کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 می‌تواند باعث احساس نفس مفس زدن و سرگیجه در برخی از افراد شود. این هنگامی‌رخ می‌دهد که بدن قادر به انتقال اکسیژن کافی به تمام سلولهای خود نباشد.

7. بینایی آشفته

یکی از علائم کمبود ویتامین B12 تاری یا اختلال در بینایی است.

این می‌تواند هنگامی‌اتفاق بیفتد که کمبود B12 درمان نشده منجر به آسیب به سیستم عصبی و عصب بینایی چشم شما می‌شود.

این آسیب می‌تواند سیگنال عصبی را که از چشم شما به مغز شما می‌رسد مختل کرده و بینایی شما را مختل کند. این وضعیت به عنوان نوروپاتی بینایی شناخته می‌شود.

اگرچه هشدار دهنده است، اما با مکمل B12 اغلب قابل برگشت است.

خط آخر:

در موارد نادر،آسیب سیستم عصبی ناشی از کمبود B12 می‌تواند عصب بینایی را تحت تأثیر قرار دهد.این می‌تواند منجر به تاری یا اختلال در بینایی شود.

8. تغییرات خلق و خوی

افراد مبتلا به کمبود B12 اغلب تغییرات خلقی را گزارش می‌کنند.

در حقیقت، سطح پایین B12 با اختلالات خلقی و مغزی مانند افسردگی و زوال عقل ارتباط دارد.

"فرضیه هموسیستئین افسردگی" به عنوان توضیح بالقوه برای این پیوند پیشنهاد شده است.

این تئوری نشان می‌دهد که سطح بالای هموسیستئین ناشی از سطح پایین B12 می‌تواند به بافت مغز آسیب برساند و با سیگنال‌هایی که از مغز شما وارد می‌شوند تداخل داشته و منجر به تغییرات خلقی شود.

برخی مطالعات نشان می‌دهد که در افراد خاصی که کمبود B12 دارند، مکمل ویتامین می‌تواند علائم را معکوس کند.

توجه به این نکته مهم است که تغییر در خلق و خو و شرایطی مانند زوال عقل و افسردگی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. بنابراین، اثرات مکمل در این شرایط نامشخص است.

اگر کمبود B12 دارید، مصرف مکمل می‌تواند به بهبود خلق و خوی شما کمک کند. با این حال، این جایگزین سایر درمان‌های پزشکی ثابت شده در درمان افسردگی یا زوال عقل نیست.

خط آخر:

برخی از افراد مبتلا به کمبود B12 ممکن است نشانه‌هایی از خلق و خوی افسرده یا شرایطی را که با کاهش عملکرد مغز مشخص می‌شود مانند زوال عقل را نشان دهند.

9. درجه حرارت بالا

یک علامت بسیار نادر اما گاه به گاه کمبود B12، درجه حرارت بالا است.

مشخص نیست که چرا این اتفاق می‌افتد، اما برخی از پزشکان مواردی از تب را گزارش کرده‌اند که پس از درمان با سطوح پایین ویتامین B12 به حالت نرمال برگشته است.

با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که درجه حرارت بالا بیشتر ناشی از بیماری است، نه کمبود B12.

خط آخر:

در مواردی بسیار نادر، یکی از علائم کمبود B12 ممکن است درجه حرارت بالا باشد.

خلاصه:

کمبود ویتامین B12 شایع است و می‌تواند به طرق مختلف خود را نشان دهد و شناسایی آن را دشوار کند.

اگر در معرض خطر هستید و علائم فوق را دارید، با پزشک خود صحبت کنید.

برای اکثر افراد، با اطمینان از دریافت کافی B12 در رژیم غذایی، جلوگیری از کمبود B12 آسان است.

منبع:

Written by Helen West, RD on October 7, 2017

www.healthline.com