بار قند خون اندازه گیریای است که مقدار کربوهیدرات موجود در بخشی از غذا را همراه با افزایش سریع سطح گلوکز خون در نظر میگیرد.
آیا افراد دیابتی باید از رژیم شاخص گلایسمیاستفاده کنند؟
از آنجایی که شاخص گلیسمیروش خوبی برای انتخاب مواد غذایی است، بار گلیسمیبه شما کمک میکند تا چگونگی اندازه های مختلف مواد غذایی با یکدیگر از نظر اثر افزایش قند خون، با یکدیگر مقایسه شوند.
چگونه بار قند خون کار میکند؟
بار گلیسمی(GL) با فرمول زیر کار بدست میآید:
GL = GI x carbohydrate / 100
برای کار با این معادله، باید موارد زیر را بدانید:
شاخص گلیسمی(GI): مواد غذایی با مراجعه به جدول شاخصهای گلیسمی برای غذاهای مختلف چقدر است.
مقدار کربوهیدرات موجود در غذای مورد نظر
مثال: بار قند خون یک تکه نان سبوس دار چقدر است؟
شاخص گلیسمینان سبوس دار = 45
محتوای کربوهیدرات یک تکه نان = 18 گرم
توجه داشته باشید این ارقام نمونه هستند.
مقادیر GI و کربوهیدرات ممکن است بین انواع مختلف و اندازه های خرد شده نان غلات کمیمتفاوت باشد.
چه چیزی به عنوان بار قند خون بالا و پایین محسوب میشود؟
دانشگاه سیدنی بارهای کم، متوسط و بالای گلیسمی را به شرح زیر تعریف میکند:
بار قند خون پایین (GL کم): 0 تا 10
بار قند خون متوسط(GL متوسط): 11 تا 19
بار قند خون بالا (GL زیاد): 20 و بیشتر
بار قند خون چقدر مفید است؟
بار قند خون میتواند برای افراد دیابتی مفید باشد که با این روش میتوانند ارزیابی کنند کدام یک از غذاها برای حفظ سطح خوب گلوکز خون مناسب هستند.
نمونه ای از محاسبه بار گلیسمی
این را میتوان با مثال دیگری نشان داد: جیم قصد دارد برای شام مرغ سوخاری بخورد و در فکر این است که آن را با برنج سفید یا کوسکوس بخورد.
جیم به اندازه کافی برنج سفید دارد که بتواند 130 گرم (هنگام پخت) برنج بپزد
این مقدار برنج 40 گرم کربوهیدرات فراهم میکند.
ارزش شاخص گلیسمیبرنج سفید 85 است.
وی همچنین مقدار کافی کوسکوس(کوسکوس (Couscous) یک غذای محبوب در منطقه آفریقای شمالی است که از گلولههای بخارپز شده بلغور گندم دوروم خرد شده درست میشود) دارد که برای تهیه یک وعده غذای 200 گرمی کافی است.
این مقدار کوسکوس 45 گرم کربوهیدرات نیز تامین میکند.
شاخص گلیسمی کوسکوس 60 است.
بار قند خون قسمت برنج سفید میشود:
GL = GI x carbohydrate / 100
GL = 85 *40 /100
GL =34
بار گلیسمی قسمت کوسکوس میشود:
GL = GI x carbohydrate / 100
GL = 65 *45 /100
GL =27
بنابراین، جیم میبیند با وجود اینکه قسمت برنج سفید کربوهیدرات کمتری دارد، اما در بخش کوسکوس بار گلایسمیکمتر است. نتیجه محاسبه بار گلیسمی به جیم میگوید که بخش کوسکوس غذا، با وجود بزرگتر بودن مقدار کربوهیدرات، به احتمال زیاد به همان اندازه بخش برنج سفید باعث افزایش شدید قند خون میشود.
استفاده از بار قند خون
بار گلیسمی میتواند مقدار مشخصی از یک محاسبه را در بر داشته باشد که ممکن است برای همه عملی نباشد، با این حال، افرادی که وقت دارند درست حساب کنند ممکن است بار گلیسمی را به عنوان یک ابزار اضافی مفید در راستای انتخاب غذاها در نظر بگیرند و با آن متوجه خواهند شد که کدام قسمتهای غذا برای حفظ سطح قند خون مناسب است.
ارزیابی میزان گلیسمیمواد غذایی به ویژه اگر اغلب شما یک وعده غذایی خاص بخورید یا به فکر امتحان یک وعده غذایی جدید هستید اما مطمئن نیستید که آن غذا چگونه ممکن است روی سطح گلوکز خون شما تأثیر بگذارد، میتواند مفید باشد.
توجه داشته باشید که افراد مختلف دیابتی تحمل متفاوتی نسبت به کربوهیدرات موجود در غذا دارند. بعضی از افراد ممکن است بتوانند وعدههای غذایی با بار گلیسمیمتوسط را تحمل کنند، در حالی که ممکن است افراد دیگری فقط مقادیر کم بار گلیسمی را میتوانند تحمل کنند.
اگر به وسایل آزمایش قند خون دسترسی دارید، ممکن است بخواهید که مقادیر بار قند خون، که به شما این امکان را میدهد سطح قند خون خود را که باید در حد دستورالعمل توصیه شده برای مقدار گلوکز خون باشد را آزمایش کنید. یک روش خوب برای ارزیابی تأثیر یک وعده غذایی خاص، آزمایش قند خون است که میتوانید در سه مرحله آن را انجام دهید:
قبل از غذا خوردن
2 ساعت بعد از غذا خوردن
4 ساعت بعد از غذا خوردن.